توصیف دهخدا از روانسر

در حدود شصت سال پیش که دهخدا مدخل حرف "ر" را می نوشت، روانسر نیز توصیف شده است. در این متن می توان اطلاعاتی کلی درباره وضعیت روانسر در آن زمان را کسب کرد.

"  قصبه مرکزی بخش روانسر از شهرستان سنندج است که در 76هزارگزی شمال باختری کرمانشاه و 64 هزارگزی جنوب شرقی پاوه در کنار راه شوسه کرمانشاه به پاوه و دماغه جنوب شرقی کوه شاهو واقع شده است . دارای آب و هوایی سرد است ولی به علت وجود چشمه های زیاد وباتلاق و لجنزارها در تابستان پشه بسیار دارد. طول جغرافیایی آن 46 درجه و 40 دقیقه و عرض آن 34 درجه و 42 دقیقه و ارتفاع آن از سطح دریا 1336 متر است . دارای 500 تن سکنه است که جمعی زارع و کاسب و گروهی ازکارمندان دولت هستند. درمانگاهی در این قصبه دایر شده است که همیشه آماده پذیرایی از بیماران است . ادارات بخشداری ، نمایندگی دارایی ، آمار، پاسگاه ، گارد مسلح گمرکی و ژاندارمری در این قصبه دایر است و دارای یک باب دبستان و 8 باب دکان است . سرچشمه رودخانه قره سو در این قصبه واقع است و دارای آبی فراوان و شیرین است . محصول عمده اش غلات و میوه و برنج و لبنیات وصیفی است و همه روزه بین این قصبه و کرمانشاه اتومبیل رفت و آمد می کند."

تاریخ روانسر...